Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010

Μια σημαντική προσέγγιση του χωροταξικού του «Καλλικράτη» για το νομό Καρδίτσας

.
Εκτός από τις περιπτώσεις προτάσεων για το χωροταξικό και τον αριθμό των δήμων στο νομό Καρδίτσας, που αναφέραμε πιο κάτω, υπάρχουν και άλλες του ιδίου… επιπέδου (ή και χειρότερου) που δεν αξίζει τον κόπο να αναφέρουμε!

Θα σταθούμε τώρα σε δύο προτάσεις για έξι και για οκτώ δήμους στο νομό Καρδίτσας, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Καρδίτσας που έγινε στα μέσα Φεβρουαρίου.

Αν και αναφέρεται ως «δύο σενάρια για την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης στο νομό Καρδίτσας», εμείς θα το ονομάζαμε «δύο προτάσεις», γιατί δεν είναι τίποτα παραπάνω από δύο προτάσεις, του πολιτικού μηχανικού, οικονομολόγου και επίκουρου καθηγητή Πολυτεχνικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Δρ Σεραφείμ Πολύζου και την αρχιτέκτονος μηχανικού MSc Σταυρούλας Αθάνατου.

(Όταν μιλάμε για σενάρια, σημαίνει ότι μεταξύ αυτών θα επιλέξει ο Ραγκούσης - κάτι που δεν ισχύει, απ' όσο γνωρίζουμε).

Αν μη τι άλλο, οι δύο αυτές προτάσεις, προέρχονται από ανθρώπους που δεν έχουν ίδιο συμφέρον για το πώς θα διαμορφωθεί η αυτοδιοικητική γεωγραφία στην περιοχή (όπως έχουν για παράδειγμα οι νυν και τέως δήμαρχοι και οι βουλευτές που κρύβονται πίσω τους) αλλά –και το κυριότερο- ως επιστήμονες τεκμηριώνουν πλήρως τις προτάσεις τους, τις οποίες μεταφέρουμε στη συνέχεια ατόφιες, όπως κατατέθηκαν στην εισήγησή τους στο Αναπτυξιακό Συνέδριο:


1ο Σενάριο: Έξι δήμοι

Με το 1ο Σενάριο προτείνεται η ίδρυση 6 ΟΤΑ, με ελάχιστο πληθυσμό 5.924 κατοίκους (σε ορεινό Δήμο) και μέγιστο πληθυσμό 61.797 κατοίκους (σε αστικό Δήμο). Στη διαμόρφωση του 1ου Σεναρίου, ελήφθησαν υπόψη, αφενός η γεωμορφολογία του νομού Καρδίτσας, αφετέρου οι αναπτυξιακές προοπτικές των διαφόρων περιοχών. Έτσι, έχουμε τη δημιουργία 3 κυρίως ορεινών δήμων (Μουζακίου, Πλαστήρα και Μενελαϊδας), και τριών πεδινών (Καρδίτσας, Παλαμά & Σοφάδων) και επιτυγχάνεται μια ισορροπία μεταξύ του ορεινού και πεδινού όγκου του νομού. Η ανάπτυξη των πεδινών δήμων στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα, κυρίως γεωργία, εκτός του Δήμου Καρδίτσας, ο οποίος επειδή περιλαμβάνει το αστικό κέντρο της πόλης της Καρδίτσας, της οποίας το σημαντικότερο τμήμα του πληθυσμού απασχολείται στον τριτογενή τομέα.

Οι ορεινοί Δήμοι, της Μενελαϊδας και του Πλαστήρα, εντοπίζουν τις δυνατότητες ανάπτυξής τους, στην κτηνοτροφία, αλλά κυρίως στον τουριστικό τομέα. Οι προοπτικές αυτές βασίζονται στην ιδιαίτερη ανάπτυξη που γνωρίζει τελευταία στον τομέα αυτό η περιοχή της Λ. Πλαστήρα, ενώ αντίστοιχες προοπτικές δημιουργούνται στον Δήμο Μενελαϊδος με την αναβάθμιση των ιαματικών λουτρών και την νέα τεχνητή Λ. Σμοκόβου. Ο Δήμος Μουζακίου, έχει ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, ενώ παρουσιάζει στροφή ανάπτυξης στον δευτερογενή τομέα (βιοτεχνίες ξύλου, τυροκομία, εμπόριο κ.α.)

Η εφαρμογή του Σεναρίου αυτού προϋποθέτει τη βελτίωση

του οδικού δικτύου ορισμένων δήμων, ώστε η πρόσβαση των απομακρυσμένων οικισμών προς την έδρα του Δήμου να μην υπερβαίνει τα 30 λεπτά. Για παράδειγμα, στον Δ. Πλαστήρα, ο οικισμός Νεράιδας, απέχει σημαντικά από την έδρα, το Μορφοβούνι, με δρόμο ο οποίος δεν είναι στο σύνολό του ασφαλτοστρωμένος. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τους απομακρυσμένους οικισμούς του πρώην Δήμου Αχελώου, και Ανατ. Αργιθέας, σε σχέση με την πρόσβασή τους στην νέα έδρα το Μουζάκι.

Αναλυτικότερα, στην πρόταση αυτή, εκτός του Δήμου Σοφάδων που παραμένει αμετάβλητος, κάθε νέος Δήμος περιλαμβάνει εκτός του παλαιού Δήμου επί πλέον:

- Ο Δήμος Μουζακίου τους Δήμους Ιθώμης, Αργιθέας, Αχελώου και πρώην Κοινότητα Ανατολικής Αργιθέας.

- Ο Δήμος Παλαμά τους Δήμους Άρνης, Φύλλου και δύο δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Σελλάνων.

- Ο Δήμος Μενελαϊδος το Δήμο Ταμασίου, το Δήμο Ρεντίνας και τον Δήμο Καλλιφωνίου (εκτός δύο δημοτικών διαμερισμάτων της).

- Ο Δήμος Πλαστήρα τους Δήμους Νεβρόπολης Αγράφων και Ιτάμου (εκτός δύο δημοτικών διαμερισμάτων).

- Τέλος ο Δήμος Καρδίτσας τους Δήμους Κάμπου, Μητρόπολης, Παμίσου, καθώς και δύο δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Ιτάμου και τρία δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Σελλάνων.


ΣΧΟΛΙΑ δικά μας:

1. Κατ’ αρχήν θα συμφωνήσουμε με τους έξι δήμους, που φέρνουν πράγματι μια ισορροπία και πιστεύουμε πως είναι αναγκαίοι και οι έξι – επιπλέον δήμοι δεν θα είναι χρήσιμο να δημιουργηθούν.

2. Έχουμε σαφώς κάποιες διαφωνίες με το χάρτη, έτσι όπως «μοιράζουν» τα χωριά στους νέους δήμους:

- Τα Κανάλια, η Λοξάδα και το Φανάρι του δήμου Ιθώμης, το θέλουν και πρέπει να πάνε στην Καρδίτσα κι όχι στο Μουζάκι.

- Σωστά τα δύο χωριά των Σελλάνων (Πεδινό, Μαραθέα) να πάνε στον Παλαμά – άλλωστε και οι κάτοικοι το θέλουν, αλλά η Κυψέλη και ο Πύργος Κιερίου του δήμου Άρνης πρέπει να πάνε στους Σοφάδες – που και εδώ οι κάτοικοι το ζητούν.

- Τα πεδινά χωριά του Ταμασίου Γραμματικό και Νέο Ικόνιο πρέπει να ενσωματωθούν στο δήμο Σοφάδων.

- Σχετικά με τα όρια των νέων δήμων Πλαστήρα και Μενελαϊδας, της συγκεκριμένης πρότασης (Σεναρίου) έχουμε αρκετές αμφιβολίες αν πρέπει να είναι αυτά που ορίζονται από τους δύο επιστήμονες. Περισσότερο κλίνουμε με την πρόταση για «Δολοπία Αγράφων» στην οποία συμφωνούν οι δήμαρχοι Ιτάμου, Καλλιφωνίου, Μενελαϊδας και Ρεντίνας… Και με ένα δήμο Νεβρόπολης Αγράφων, που θα έχει έδρα του τη Μητρόπολη (αρχή και κατάληξη του οδικού δικτύου της λίμνης Πλαστήρα και αναπτυσσόμενο κέντρο της περιοχής, κάτι που δεν συμβαίνει με το Μορφοβούνι) και θα περιλαμβάνει τους τρεις δήμους: Μητρόπολης, Πλαστήρα και Νεβρόπολης – ίσως με τμήμα του δήμου Ιτάμου (Καστανιά – Μούχα και Καροπλέσι)…


2ο Σενάριο: Οκτώ δήμοι

Στο 2ο Σενάριο, δημιουργούνται περισσότεροι Δήμοι, με σκοπό την επίτευξη μικρότερων αποκλίσεων στα κριτήρια διαχωρισμού τα οποία περιγράφηκαν. Ειδικότερα, στο Σενάριο αυτό επιδιώκεται η συνέχιση υπάρχουσας διοικητικής συνοχής, η ίδια γεωμορφολογία, η κοινωνική συνοχή, η καλύτερη προσβασιμότητα στην έδρα κάθε Δήμου και η ομαλότερη πληθυσμιακή πυκνότητα. Δημιουργούνται επιπλέον ο Δήμος Αργιθέας στον ορεινό όγκο, και ο Δήμος Παμίσου στην πεδινή περιοχή, οι οποίοι αποτέλεσαν παλιότερα την 13η και την 5η Εδαφική Περιφέρεια αντίστοιχα. Έτσι, προκύπτουν συνολικά 8 νέοι ΟΤΑ, με ελάχιστο πληθυσμό 2.488 κατοίκους (σε ορεινό Δήμο) και μέγιστο πληθυσμό 52.369 κατοίκους (σε αστικό Δήμο), ενώ σε σχέση με το προηγούμενο σενάριο, η πληθυσμιακή κατανομή είναι πιο ομαλή, πάντα με εξαίρεση το αστικό κέντρο της Καρδίτσας.

Με τη δημιουργία περισσότερων δήμων προκύπτουν κοινωνικά σύνολα με μεγαλύτερη συνοχή τόσο σε επίπεδο προβλημάτων, όσο και αναπτυξιακών δυνατοτήτων. Αντιμετωπίζονται επίσης αποτελεσματικότερα τα προβλήματα πρόσβασης στην έδρα του Δήμου λόγω της κακής ποιότητας του οδικού δικτύου. Στην πρόταση αυτή προβλέπονται μικρότερες διοικητικές μονάδες, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους πόρους και τις υποδομές τους, ενώ στην περίπτωση του Δήμου Αργιθέας αποκλίνουμε από τον περιορισμό του ελάχιστου πληθυσμού, γεγονός όμως που αντισταθμίζεται από οφέλη που θα προκύψουν.

Αναλυτικότερα, οι μεταβολές που επέρχονται στη 2η πρόταση σε σχέση με την 1η είναι η διάσπαση του Δήμου Μουζακίου σε 2 Δήμους. Ο Δήμος Αργιθέας, του οποίου τα όρια ταυτίζονται με τα διοικητικά όρια της 13ης Εδαφικής Περιφέρειας του 1994, προτείνεται για να αντιμετωπισθούν οι ιδιαιτερότητες της περιοχής. Είναι ο πλέον ορεινός και απομακρυσμένος Δήμος, γεγονός που δημιουργεί έντονα προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών τα οποία απαιτούν ξεχωριστή αντιμετώπιση, ενώ περιλαμβάνει μεγάλο πλήθος οικισμών, κάτι που καθιστά δυσκολότερη την εξυπηρέτησή τους από τις διοικητικές υπηρεσίες. Με τη δημιουργία του νέου Δήμου αντιμετωπίζεται αποτελεσματικότερα η πρόσβαση όλων των περιοχών στην έδρα του (ο πλέον απομακρυσμένος οικισμός απέχει μόλις ¾ της ώρας από το Δ.Δ. Αργιθέας), η οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων εστιάζεται σχεδόν αποκλειστικά στην κτηνοτροφία και διαφαίνονται καινούργιες προοπτικές ανάπτυξης λόγω των έργων της εκτροπής του Αχελώου, και των υδροηλεκτρικών έργων που σχεδιάζονται. Όμως, ο πληθυσμός του Δήμου προκύπτει μικρότερος από το όριο που τέθηκε ως κριτήριο διαχωρισμού των ΟΤΑ. Παρόλα αυτά, δεν θεωρήθηκε απαγορευτικό στοιχείο, δεδομένων των στοιχείων που αναφέρθηκαν παραπάνω, καθώς επίσης και της μεγάλης τάσης αύξησης του πληθυσμού που καταγράφηκε από την απογραφή του 1991 έως το 2001 (Δήμος Αργιθέας 39,74%, Δήμος Αχελώου 28,28% και Κοινότητα Αν. Αργιθέας 45,33%), στοιχείο ευοίωνο και άξιο προσοχής, έστω και αν η αύξηση αναφέρεται στον πραγματικό και όχι στον μόνιμο πληθυσμό.

Η άλλη μεταβολή σε σχέση με την 1η πρόταση, αφορά τη δημιουργία του Δήμου Παμίσου, τα διοικητικά όρια του οποίου ταυτίζονται με τα διοικητικά όρια της 5ης Εδαφικής Περιφέρειας του 1994. Αποτελείται από 2 οικισμούς 4ου επιπέδου, το Προάστιο και τη Μαγούλα, ενώ με τη δημιουργία του επιτυγχάνεται ομαλότερη πληθυσμιακή κατανομή με την μείωση του πληθυσμού των Δήμων Καρδίτσας και Παλαμά και μειώνονται οι απαιτήσεις για παροχή διοικητικών υπηρεσιών κυρίως του Δήμου Καρδίτσας. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης μπορεί να αποτελέσει την πύλη εισόδου στον Ν. Καρδίτσας από τα Τρίκαλα, γεγονός που σε συνδυασμό με την διέλευση του οδικού άξονα Ε-65 μπορεί να δημιουργήσει προοπτικές ανάπτυξης.


ΣΧΟΛΙΟ δικό μας:
Δεν συμφωνούμε με τη δημιουργία οκτώ δήμων στο νομό Καρδίτσας. Το θεωρούμε υπερβολή αλλά και περιττό.

- Παρατήρηση: Η πληθυσμιακή αύξηση των χωριών της Αργιθέας το 2001 σε σχέση με το 1991, γνωρίζουμε ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ πώς έγινε και τι ακριβώς σημαίνει. Από αγάπη στα χωριά τους οι ξενιτεμένοι Αργιθεάτες ήρθαν (όπως έρχονται στα πανηγύρια του καλοκαιριού και το Πάσχα) εκείνη την Κυριακή της απογραφής για να καταγραφεί αύξηση πληθυσμού!!! Γι’ αυτό και η Λάρισα των 200.000 κατέγραψε πληθυσμό μόνο 120.000, η Καρδίτσα με τους 45.000 μόνιμους κατοίκους βρέθηκε να έχει μόνο 33.000 κατοίκους, τα Τρίκαλα κι ο Βόλος επίσης, κ.λπ. Όλα τα ορεινά χωριά αυτό κάνουν!!! Και είναι ΓΝΩΣΤΟ!!! Οι δύο επιστήμονες, σαν να μην το έλαβαν υπόψη τους…

.

.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου