Λαπαβίτσας, Χατζηστεφάνου και Steve Keen για το χρέος και όχι μόνο

Από το ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ

"Κάντο όπως η Ισλανδία": Αυτή είναι, σε τελικά ανάλυση, η βασική ιδέα μιας κεντροαριστερής πολιτικής για "διέξοδο από την κρίση". Εμείς θα πρέπει να στηρίξουμε, ειδικά το αίτημα για στάση πληρωμών, και να είμαστε έτοιμοι για την επόμενη μέρα, ώστε να μην κυριαρχήσει το χάος, αλλά να υπάρχουν δομές και οργανώσεις ώστε ο λαός να σταματήσει να φοβάται, και αντίθετα να πιστέψει ότι μπορεί να ανατρέψει με μετατροπή του σε κολλίγους στα χέρια μοντέρνων φεουδαρχών.


Κ. Λαπαβίτσας: «Θα ανακάµψουµε µε στάση πληρωµών και µε το οικονοµικό σοκ από τη δραχµή»

Απολύτως καταστροφική είναι η τρέχουσα πολιτική. Το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί σηµαντικά και το 2012, οδηγώντας σε σωρευτική απώλεια ίσως και 17% από το 2008. Θα ακολουθήσει χαµηλή ανάπτυξη για πολλά χρόνια. Η Ελλάδα θα βρεθεί µε µόνιµη υψηλή ανεργία, τη νεολαία να µεταναστεύει, χωρίς δυναµικούς κλάδους παραγωγής και µε τεράστιο χρέος.

Η αθέτηση πληρωµών µε λογιστικό έλεγχο και επιβολή όρων στους δανειστές µπορεί να απαλλάξει τη χώρα από τον βραχνά του χρέους. Βεβαίως θα έχει κόστος, αλλά µικρότερο από την καταστροφή που φέρνει η τρέχουσα πολιτική. Η έξοδος από το ευρώ θα µας βγάλει από την παγίδα της ΟΝΕ, θα τονώσει την εγχώρια παραγωγή και τις εξαγωγές, θα επιτρέψει την ανάκτηση ελέγχου στα εργαλεία οικονοµικής πολιτικής. Βραχυπρόθεσµα θα είναι οικονοµικό σοκ, αλλά προσφέρει την προοπτική ταχείας ανάκαµψης.

Ολοι αναγνωρίζουν πια ότι η ΟΝΕ κλυδωνίζεται συθέµελα. Αλλά είναι λογικό σφάλµα να περιµένουµε το τέλος του ευρώ για να φύγουµε µαζί µε άλλους. Το πλήθος δεν παρέχει καµία προστασία. Οποιος φύγει συντεταγµένα και µε κινητοποίηση ευρέων κοινωνικών δυνάµεων θα έχει πλεονέκτηµα χρόνου για να ανατάξει την οικονοµία του.

Τους πρώτους µήνες θα υπάρξουν προβλήµατα στο πετρέλαιο, στα φάρµακα και στα τρόφιµα. Η παραγωγή ενέργειας µπορεί να καλυφθεί από εγχώριες πηγές. Για τα άλλα αγαθά θα χρειαστεί να γίνουν διµερείς συµφωνίες µε χώρες παραγωγούς. Θα πρέπει επίσης να ληφθούν διοικητικά µέτρα προσαρµογής της κατανάλωσης για να στηριχτούν τα λαϊκά στρώµατα. Η κατάσταση θα βελτιωθεί σύντοµα καθώς θα τονώνεται η εγχώρια παραγωγή και θα µειώνεται το εξωτερικό έλλειµµα.

Κώστας Λαπαβίτσας: Οι εργαζόμενοι της Ευρώπης δεν έχουν συμφέρον από τη διάσωση του ευρώ

Ορισμένες χώρες θα πληρώνουν ακόμα με ευρώ, το 2015, αλλά είναι εξαιρετικά απίθανο όλα τα σημερινά μέλη της ευρωζώνης να συνεχίσoυν να το χρησιμοποιούν. Το ευρώ στην τρέχουσα μορφή του δεν είναι βιώσιμο και δεν θα επιβιώσει.

[...]τα επίσημα αριστερά κόμματα στη Γερμανία και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει επειγόντως να δικαιολογήσουν τη γραμμή που έχουν υιοθετήσει για την κρίση της Ευρωζώνης. Τουλάχιστον στη Γερμανία και τη Γαλλία, μεγάλα τμήματα της Αριστεράς έχουν ουσιαστικά συνταχθεί με την κυρίαρχη στρατηγική της γερμανικής και της γαλλικής άρχουσας τάξης, δηλαδή την υπεράσπιση του ευρώ. Το βασικό πολιτικό πρόβλημα στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή δεν είναι οι θέσεις της άκρας Δεξιάς, είτε στη Γερμανία, είτε στη Γαλλία. Είναι μάλλον αυτό που η Μέρκελ και ο Σαρκοζί λένε και κάνουν, δηλαδή η προώθηση του ευρωπαϊσμού, η διάσωση του ευρώ, η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου του ευρώ, όλα σε βάρος των εργαζομένων.

Προς έκπληξή μου, μεγάλα κομμάτια της γερμανικής Αριστεράς και γερμανικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, καθώς και τμήματα της γαλλικής Αριστεράς, υιοθετούν στην πράξη τις ίδιες πολιτικές. Δέχονται ότι υπάρχει ένα κοινό ευρωπαϊκό "σπίτι", αλλά επιδιώκουν να αλλάξουν τις πόρτες, να καθαρίσουν το πάτωμα, να βάλουν νέα κουζίνα. Φαίνεται ότι τα κόμματα της Αριστεράς έχουν χάσει την ικανότητα να παρουσιάζουν στους λαούς πολιτικές ανεξάρτητες από την άρχουσα τάξη τους.

Το επιχείρημα για την έξοδο των χωρών της περιφέρειας από την ΟΝΕ αφορά τη ρήξη με τα ταξικά συμφέροντα και τις εθνικές ιεραρχίες που ηγεμονεύουν επί του παρόντος στην Ευρώπη. Η ΟΝΕ δεν είναι κάποιου είδους Συμμαχία για την Αλληλεγγύη, την Ειρήνη και τη Διεθνή Κατανόηση. Η νομισματική ένωση είναι ένας μηχανισμός που αποσκοπεί στην προστασία κατά κύριο λόγο των συμφερόντων των μεγάλων τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων στην Ευρώπη. Παράλληλα προωθεί τα συμφέροντα των χωρών του κέντρου, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, εις βάρος των περιφερειακών χωρών, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Με μαρξιστικούς όρους, η ΟΝΕ είναι ένα ιμπεριαλιστικό εργαλείο.

Οι άρχουσες τάξεις της Γερμανίας και της Γαλλίας φυσικά επιθυμούν να διασώσουν το ευρώ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα επιτύχουν το στόχο τους. Είναι απαραίτητο η Αριστερά, και ειδικά η ριζοσπαστική, να αναγνωρίσει ότι αυτή είναι η κύρια γραμμή μάχης στην Ευρώπη και να πάρει θέση αναλόγως. Δεν θα πρέπει να μπαίνει στο πολιτικό παιχνίδι επιδιώκοντας τη διάσωση της νομισματικής ένωσης, διότι η ευρωπαϊκή εργατική τάξη δεν έχει κανένα όφελος από το ευρώ. Η Αριστερά πρέπει να βάλει πάνω απ’ όλα τα συμφέροντα των εργαζομένων και αν αυτό σημαίνει εγκατάλειψη του ευρώ, τότε ας γίνει.

Είναι αλήθεια ότι κόμματα και οργανώσεις της Δεξιάς υποστηρίζουν, επίσης, την έξοδο. Για το λόγο αυτό η Αριστερά πρέπει να ζητήσει την προοδευτική έξοδο. Χρειάζεται βαθιά κοινωνική αλλαγή προς το συμφέρον της εργατικής τάξης στην Ελλάδα και αλλού στην περιφέρεια. Η έξοδος από το ευρώ θα μπορούσε να δράσει ως καταλύτης για την αλλαγή.

Όπως πλησιάζει η κατάρρευση του ευρώ, δεξιές απόψεις θα μπορούσαν να βρούν έδαφος σε όλη την Ευρώπη εφόσον η Αριστερά δεν προτείνει ριζοσπαστική εναλλακτική λύση. Πήραμε μια γεύση από αυτόν τον κίνδυνο με τα όσα εξωφρενικά έχουν ειπωθεί στα ΜΜΕ της Γερμανίας για τους Έλληνες και της Ελλάδας για τους Γερμανούς. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει πολύ άσχημη εξέλιξη, αν η Αριστερά δεν αντιδράσει συνειδητοποιώντας ότι το ευρώ δεν είναι αυτό που φαντάζεται ότι είναι.

Δείτε σε βίντεο και δύο σχετικά σύντομες (10 και 20 λεπτά αντίστοιχα) συνεντεύξεις που αξίζουν της προσοχής μας:

Η πρώτη είναι μια συνέντευξη του Άρη Χατζηστεφάνου στο RussiaToday για την κατάσταση στην Ελλάδα, ενώ η δεύτερη είναι του Steve Keen στο BBC (ο Steve Keen είναι οικονομολόγος που προέβλεψε την κρίση από το 2005, και μιλά αρκετά απλά και κατανοητά, αν και είναι -στην καλύτερη περίπτωση- κεντρώος. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του για το κίνημα Occupy Wall Street ότι "ευτυχώς κινητοποιούνται χωρίς να θέλουν να κάνουν επανάσταση", ενώ γενικά οι απόψεις του εστιάζουν στο πως θα σώσουν το σύστημα. Ακόμα όμως και αυτός ο πιστός διανοούμενος της άρχουσας τάξης αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι θα πρέπει να γίνουν μαζικές στάσεις πληρωμών, διότι αν δε γίνουν "είμαστε όλοι καταδικασμένοι", με την εξαίρεση βέβαια των "τραπεζικών παρασίτων' όπως ονομάζει τις τράπεζες. Γενικά, οι οικονομολόγοι της άρχουσας τάξης τα ρίχνουν όλα στα "υπερβολικά δάνεια" που έδωσαν οι τράπεζες, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι αυτά τα δάνεια "έπρεπε" να δωθούν, προκειμένου μέσω αυτών η άρχουσα τάξη να υποκαταστήσει τη φυγή των βιομηχάνων προς την Ασία, και να κρατήσει έτσι "υπό έλεγχο" τους εργάτες, ζήτημα που ο Keen και άλλοι καπιταλιστές υποβαθμίζουν):